Khi bất lợi trở thành lợi thế để sản xuất hữu cơ

Chè shan tuyết xã Hồng Thái, huyện Na Hang (Tuyên Quang) là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu nổi tiếng của tỉnh Tuyên Quang. Đây là sản phẩm duy nhất của địa phương này đang trình Hội đồng OCOP Quốc gia đánh giá, phân hạng 5 sao, loại 1 tôm 1 lá.

Hồng Thái cũng là địa phương có vùng chè hữu cơ lớn nhất của tỉnh Tuyên Quang. Với diện tích 21ha chè shan tuyết đã được công nhận đạt chuẩn hữu cơ, đây được xem là thành công vượt bậc trong lộ trình xây dựng nền nông nghiệp theo hướng hữu cơ, bền vững của tỉnh, góp phần nâng cao giá trị và hiệu quả kinh tế.

Đặc biệt hơn, vùng chè này đã tạo ra nguồn sinh kế ổn định giúp nâng cao đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số như Dao tiền, Mông trên địa bàn xã. Năm 2023, vùng trồng chè shan tuyết với diện tích 12ha của HTX Sơn Trà, xã Hồng Thái đã được cấp mã số vùng trồng và đủ điều kiện xuất khẩu vào thị trường EU, mở ra nhiều cơ hội cho sản phẩm nông sản này.

Ông Đặng Ngọc Phố, Giám đốc HTX Sơn Trà (huyện Na Hang) cho biết, hiện nay, tổng diện tích vùng nguyên liệu chè shan tuyết của hợp tác xã là 64ha, trong đó có 29ha chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi, 35ha chè trồng hơn 20 năm tuổi đang được HTX liên kết với các hộ dân trên địa bàn chăm sóc, thu hái và bảo vệ. Hiện nay, HTX Sơn Trà đã mở rộng sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị, hướng đến nâng cao giá trị sản phẩm, tăng tính bền vững trong sản xuất nông nghiệp.

Theo phòng NN-PTNT huyện Na Hang, địa phương có tiềm năng lớn để phát triển nông nghiệp đạt chuẩn hữu cơ, VietGAP. Bởi nơi đây chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khó khăn, sự tác động của hóa chất vào đất rất hạn chế nên phần lớn diện tích đất canh tác đều khá “khỏe”, dư lượng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật gần như không có. Vì vậy khi doanh nghiệp, HTX, tổ hợp tác xây dựng các sản phẩm hàng hóa theo chuỗi để làm thủ tục chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ sẽ khá thuận lợi.

Ông Vi Ngọc Quý, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Na Hang cho biết, hiện toàn huyện có 110ha chè canh tác theo hướng hữu cơ và được công nhận đạt chuẩn hữu cơ. Huyện cũng đã xây dựng được 28 sản phẩm đạt sao OCOP, trong đó sản phẩm chè shan tuyết xã Hồng Thái đang làm thủ tục để được công nhận đạt 5 sao OCOP. Các chủ thể cũng đang hoàn thiện thủ tục để được đánh giá, công nhận thêm 6 sản phẩm đạt sao OCOP.

Với diện tích lòng hồ rộng hơn 8.000ha, Na Hang có điều kiện thuận lợi để phát triển nghề thủy sản. Lợi thế này đã giúp nhiều doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh phát triển thủy sản sạch, an toàn, mang lại giá trị kinh tế cao.

Công ty TNHH MTV Thủy sản Nhật Nam hiện nay nuôi gần 50 lồng cá đặc sản gồm cá lăng, chạch, chình và chép giòn. Công ty được công nhận sản xuất thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP.

Anh Vi Anh Đức, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy sản Nhật Nam cho biết, nguồn thức ăn chủ yếu cho cá nuôi là cá tự nhiên, nước lòng hồ khá sạch nên cá cho chất lượng thịt chắc, thơm ngon, được khách hàng đánh giá cao. Hiện nay, Công ty có 4 sản phẩm đạt sao OCOP, trong đó có 2 sản phẩm đạt 3 sao và 2 sản phẩm đạt 4 sao. Trung bình mỗi năm Công ty xuất bán ra thị trường khoảng 100 tấn cá các loại.

Có thể thấy, những khó khăn về địa lý, tập quán canh tác đang trở thành lợi thế để huyện vùng cao Na Hang của tỉnh Tuyên Quang phát triển nông nghiệp theo tiêu chuẩn GAP, hữu cơ. Tuy nhiên, việc sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ của huyện cũng gặp nhiều khó khăn, nhất là vấn đề đầu ra của sản phẩm.

Dó đó thời gian tới, rất cần có giải pháp cụ thể nhằm thúc đẩy chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ bền vững sản phẩm nông sản nói chung, sản phẩm nông sản hữu cơ nói riêng, tiến tới nhân rộng các mô hình nông nghiệp hữu cơ tại địa phương.