Hành trình ‘nuôi đất', giữ cỏ ở trang trại thấm nhuần triết lý thuận tự nhiên

Đất cần được nuôi dưỡng thay vì chỉ khai thác

Tia nắng sớm đầu hè vàng như rót mật xuống vùng đất ven đô Sóc Sơn (TP Hà Nội) làm cả làng quê thanh bình bừng tỉnh, vươn mình đầy sức sống.

Trên cánh đồng hành tây rộng lớn, bà con đang thoăn thoắt tay bới lớp đất tơi xốp, tay nhổ từng củ hành tròn trịa, mập mạp. Giữa không gian thanh bình ngập tràn những tiếng cười nói vui vẻ, mặt lấm lem nhưng ánh mắt người dân ánh lên niềm hạnh phúc vì sau những tháng ngày dày công chăm sóc, cuối cùng họ cũng được gặt hái thành quả.

Cầm trên tay củ hành tây được trồng theo hướng hữu cơ, bà Vũ Thị Bình nở nụ cười mãn nguyện vì giờ đây, công việc nhà nông của bà không còn phải tiếp xúc với hóa chất độc hại.

“Bà con ở đây nhiều người đã có tuổi, có người đã 70 - 80 nhưng vẫn rất khỏe mạnh. Nói là công việc đồng ánh nhưng tưới cây cũng chỉ cần bấm nút rất tiện lợi, bón phân hay phun thuốc đều là phân hữu cơ và thuốc sinh học nên sức khỏe được đảm bảo. Mỗi ngày chúng tôi ra đồng chăm sóc, thu hoạch nông sản, chiều về với con với cháu, cuộc sống thanh bình như thế thôi”, bà Bình cười tươi.

Cánh đồng chỉ cần bấm nút sẽ tự tưới nước và thân thiện với môi trường mà bà Bình nhắc tới chính là trang trại Dako Farm ở xã Minh Trí (huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội). Nhắc đến Dako Farm, không người dân địa phương nào không biết đến bởi đây là trang trại có tiếng trong vùng được canh tác theo triết lý thuận tự nhiên.

Cách đây 3 năm, nơi đứng chân của Dako Farm chỉ là một quả đồi khô cằn, hoang vu, thiếu nước và rất khó khăn trong việc sản xuất nông nghiệp. Thế nhưng lần đầu tiên đến đây, thay vì chán nản và bỏ đi như bao người khác, anh Hoàng Hải Minh, chủ nhân Dako Farm đã nhìn ra những lợi thế để theo đuổi ước mơ sản xuất nông nghiệp thuận tự nhiên.

Vốn là một kỹ sư xây dựng, được tiếp xúc với nhiều quy trình sản xuất nông nghiệp sạch trong thời gian du học nước ngoài, anh Minh đã quyết định về quê xây dựng trang trại Dako Farm. Trên cánh đồng rộng 5 ha, anh trồng nhiều loại cây, chủ lực là măng tây, nho mẫu đơn, ớt chuông, hành tây.

“Ngoài những khó khăn, nơi đây có lợi thế diện tích rộng, phù hợp với sản xuất nông nghiệp tập trung. Đặc biệt, khu vực xung quanh trang trại có nguồn nước suối sạch, chỉ cần cải tạo lại thì công tác tưới tiêu sẽ rất thuận lợi”, anh Minh chia sẻ.

Theo anh Minh, yếu tố tiên quyết để phát triển nông nghiệp thuận tự nhiên theo hướng hữu cơ chính là đảm bảo sức khỏe đất. Ngay từ những ngày đầu xây dựng trang trại, anh đã tập trung cải tạo và phục hồi đất - nền tảng để canh tác bền vững. Đặc điểm đất đai tại đây đặc biệt phù hợp để trồng những loại cây cần độ ngọt cao như nho và ớt chuông.

Triết lý canh tác thuận tự nhiên của anh Minh là đất cần được nuôi dưỡng thay vì chỉ khai thác. Vì vậy, kim chỉ nam trong mọi hoạt động của trang trại là bón phân hữu cơ cho đất, duy trì độ ẩm thích hợp và không sử dụng hóa chất độc hại.

“Trước mỗi mùa vụ, chúng tôi sẽ bón phân hữu cơ, cày xới tơi xốp để chuẩn bị cho vụ mới. Với phương châm muốn mùa màng tốt phải nuôi cây khỏe, đất khỏe, Dako Farm không chỉ đơn thuần sản xuất trồng trọt mà còn từng ngày hồi sinh và gìn giữ sự sống từ lòng đất”, anh Hoàng Hải Minh bày tỏ.

Xem cỏ dại là một phần hệ sinh thái

Sau một thời gian sản xuất theo hướng hữu cơ, thuận tự nhiên, anh Hoàng Hải Minh đã đúc kết được bài học quý báu, xác định phân hữu cơ là một trong những giải pháp bền vững và hiệu quả nhất để nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng cường sức khỏe hệ sinh thái đất.

“Khác với phân bón hóa học chỉ cung cấp một số nguyên tố dinh dưỡng nhất định, phân bón hữu cơ mang đến một hệ dưỡng chất phong phú và cân đối, đồng thời cải thiện cấu trúc đất một cách tự nhiên. Tại Dako Farm, việc nuôi dưỡng đất là yếu tố cốt lõi trong canh tác thuận tự nhiên. Để làm được điều đó, chúng tôi tập trung bồi bổ đất bằng phân hữu cơ”, anh Minh cho biết.

Theo đó, công nghệ ủ phân là bí quyết đặc biệt khi Dako Farm phối trộn phân bò và phân gà, 2 loại phân có tính chất tương hỗ nhau. Phân gà giàu dưỡng chất và có độ nóng cao sẽ giúp tiêu diệt mầm bệnh trong phân bò và đẩy nhanh quá trình phân hủy. Còn phân bò sau khi thu gom sẽ được ủ hoai, xử lý mầm bệnh và hạt cỏ dại. Sau khoảng 3 tháng ủ, phân sẽ được dùng để bón lót với số lượng lớn rồi để đất nghỉ, hấp thụ dưỡng chất và phì nhiêu hơn.

“Sau mỗi lần thu hoạch nông sản, chúng tôi sẽ tưới nước để cây cỏ mọc tự nhiên, từ đó kích thích hệ vi sinh vật trong đất phát triển. Sau thời gian đất nghỉ từ 2 đến 3 tháng, toàn bộ cỏ sẽ được cày bừa, chuẩn bị cho vụ tiếp theo. Sau khi gieo trồng, chúng tôi không sử dụng thêm phân bón vì đất đã đủ dinh dưỡng. Nhờ quy trình này, chỉ sau gần 3 năm, chất đất tại Dako Farm đã được cải tạo màu mỡ và phù hợp với nhiều loại cây trồng, đồng thời góp phần tiết kiệm chi phí sản xuất”, anh Hoàng Hải Minh tự hào chia sẻ.

Ngoài ra, một điểm đặc biệt tại Dako Farm là cỏ sẽ được để mọc tự nhiên thay vì bị nhổ bỏ. Tại đây, cỏ được xem như một phần của hệ sinh thái, qua đó giúp giữ ẩm, bảo vệ đất, phát triển vi sinh vật có lợi và san sẻ sâu bệnh với cây trồng.

“Làm nông nghiệp hữu cơ đòi hỏi sự kiên nhẫn, tĩnh tâm và không nóng vội. Ngay cả khi thu hoạch củ hành tây, chúng tôi cũng cẩn thận bới từng lớp cỏ thay vì sử dụng biện pháp triệt cỏ nhanh chóng nhưng gây hại cho đất. Tuy đó chỉ là những điều rất nhỏ nhưng cũng chính là cách Dako Farm chọn để sản xuất nông nghiệp bền vững, thuận tự nhiên”, kỹ sư Hoàng Hải Minh khẳng định.

Khi bắt đầu sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, anh Hoàng Hải Minh luôn đau đáu về vấn đề chi phí sản xuất. Do đó, anh đã lựa chọn mô hình sản xuất thuận tự nhiên, tập trung vào việc cải thiện sức khỏe đất, hướng đến việc canh tác bền vững. Nhờ nuôi dưỡng đất tốt bằng giải pháp hữu cơ nên không tốn nhiều chi phí phân bón hóa học, từ đó giảm chi phí sản xuất.