'Vừng ơi mở ra' nhờ chuẩn - chất

Năm nay, một lần nữa doanh nghiệp Ngọc Liên được tái chứng nhận Hàng Việt Nam Chất lượng cao - Chuẩn hội nhập.

“Thật khó ngờ, món “cà pháo - mắm tôm - FDA” của công ty Ngọc Liên vừa được Hội đồng xét duyệt doanh nghiệp đạt “Hàng Việt Nam Chất lượng cao - Chuẩn hội nhập” vào ngày 5/5/2018 sau khi “soi kính hiển vi” vào mọi ngóc ngách liên quan “chuẩn chất” của doanh nghiệp, đã chấm 91,5 điểm”, bà Vũ Kim Hạnh, chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao cho biết. Bộ tiêu chí “Hàng Việt Nam Chất lượng cao - Chuẩn hội nhập” đã được Bộ Khoa học & Công nghệ trao chứng nhận quyền sở hữu (để từ đó có thể kiểm định và trao chứng nhận lại cho doanh nghiệp) dựa trên sự kế thừa các quy định, thực hành hiện có tại Việt Nam, được diễn giải và đảm bảo giám sát quá trình áp dụng tuân thủ các quy định về công nhận, chứng nhận quốc tế có liên quan. Hội đã thiết lập quan hệ với các tổ chức tiêu chuẩn quốc tế như FoodPlus GmbH, NOAA Fisheries, GFSI, GMP+ International…

Tác giả Ngọc Liên của hai dòng sản phẩm chính - nhóm Rau củ muối chua gồm cà pháo, kiệu, cóc, xoài, tôm chua và nhóm Mắm tôm bắc, mắm nêm xay… - là một tiến sĩ chuyên nghiên cứu về chế biến thực phẩm (Đại học Công nghiệp nghề cá Astrakhan, Nga), từng được Kotobuki, doanh nghiệp Nhật Bản mời về làm giám đốc, phụ trách lĩnh vực ủ chua. Người ta nói rằng bước đi thần kỳ của Start up mắm nêm, cà pháo… và 10 lao động là nhờ trực chỉ tới nhà tư vấn tiêu chuẩn chứ không đi lòng vòng.

Sau chuyến hàng đầu tiên xuất ngoại đi Úc thì một công ty của Mỹ đưa đại diện Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đến kiểm tra. Họ ở lại xưởng của cô 3 ngày, lùng sục từ hệ thống nước thải cho đến nhà vệ sinh, kiểm tra các tiêu chuẩn mặt bằng xem có đảm bảo theo chuẩn FDA hay không. Sau đó, họ mới công nhận và cho phép doanh nghiệp xuất khẩu cà pháo mắm tôm vào Mỹ. 

Cà pháo mắm tôm Việt Nam được Ngọc Liên xuất khẩu lần đầu sang Mỹ vào năm 1996, trước cả thời điểm Việt Nam gia nhập WTO. "Lúc Việt Nam gia nhập WTO, bên kia họ mừng quá! Họ điện thoại giữa đêm khuya cho chúng tôi, kể rằng: Chúng tôi nhập hàng của chị vào, lúc ấy hàng Thái Lan bành trướng thị trường Mỹ, khách hỏi mua thì chúng tôi bảo: Muốn ăn ngon thì mua hàng của Ngọc Liên, còn muốn ăn đồ vừa vừa thì mua hàng Thái".

Với thị trường khó tính là Nhật Bản, công ty Nhật muốn nhập hàng đã 2 lần sang Việt Nam, bỏ ra 1,1 tỷ đồng để kiểm định chất lượng sản phẩm, hoạt động chuẩn mực của nhà máy rồi mới nhập 2 container hàng. Phía doanh nghiệp cũng bỏ ra gần 100 triệu để chuyển mẫu cho họ kiểm định. Hiện nay, công ty sở hữu giấy đăng ký nhãn hiệu toàn cầu số 1263697 của WIPO, các sản phẩm đều được đăng ký nhãn hiệu với Cục Sở hữu trí tuệ, có mục tiêu và chính sách chất lượng rõ ràng.

Đoàn của chương trình Chuẩn hội nhập đến thăm nhà máy để xem xét  tái chứng nhận ghi nhận: Nhà xưởng rộng hơn 2.500m2, khoảng 60 công nhân làm việc theo hệ thống Quản lý An toàn thực phẩm - tiêu chuẩn FSSC (Food Safety System Certificate) 22000 nâng cấp phiên bản 5.1 năm 2021; chuẩn HACCP... Về hoạt động thì đoàn chứng thực tại chỗ: Dòng sản phẩm muối chua kiểm soát mối nguy VSV bằng phương pháp ủ/lên men và giám sát pH dung dịch. Dòng sản phẩm mắm kiểm soát thông qua hàm lượng muối và pH dung dịch mắm sau khi gia nhiệt; Thanh trùng là biện pháp giảm thiểu nhiễm chéo vi sinh vật trong quá trình chiết rót. Như vậy, chương trình Giám sát vệ sinh và chương trình Phòng vệ và quản lý dị ứng (quy trình kiểm soát chất gây dị ứng và sản phẩm biến đổi gen được thực hiện tốt, tách biệt rõ ràng các dòng sản phẩm muối chua và mắm theo dây chuyền sản xuất khác nhau) đã được tuân thủ tốt.

Chuyên gia  tiêu chuẩn Hàng Việt Nam Chất lượng cao - Chuẩn hội nhập Hồ Ngọc Phương Thảo khuyến nghị: Doanh nghiệp nên xem xét áp dụng mẫu phân tích phòng vệ thực phẩm theo khuyến cáo IA của FDA (FDQI & Food defense Plan) hoặc bảng phân tích theo khuyến cáo của BRC để đảm bảo khi có thay đổi, yếu tố đó được xem xét và bổ sung kiểm soát nhằm giúp cải thiện phân tích phòng vệ thực phẩm tốt hơn.

Cuộc chơi đã rõ, sản phẩm đạt chuẩn - chất, giá trị khác biệt thì tự động “vừng ơi mở ra” chứ không phải doanh nghiệp lớn hay nhỏ. Hiện ngoài Mỹ, Nhật, Đài Loan, các sản phẩm của Ngọc Liên đã xuất khẩu tới Đức, Anh, Pháp, Hàn Quốc, Singapore, Úc, New Zealand… nhờ công ty lấy chủ trương “kinh doanh phải có tâm và muốn phát triển bền vững phải lấy sự trung thực về chất lượng làm gốc”.