Thanh long quả to, ngọt mát nhờ sản xuất hướng hữu cơ

Lợi nhuận 15 triệu đồng/sào/năm

Xã Bát Trang (huyện An Lão) đã được UBND TP Hải Phòng quy hoạch thành vùng sản xuất cây ăn quả từ năm 2023 với diện tích hơn 50ha tại thôn Trực Trang. Đây cũng là nơi trồng thanh long lớn nhất của Hải Phòng hiện nay. Do hợp thổ nhưỡng, thanh long ở đây cho quả to, ngọt, chất lượng không thua kém những vùng trồng nổi tiếng khác.

Gia đình chị Phạm Thị Hòa ở thôn Trực Trang là một trong những hộ dân trồng thanh long sớm nhất ở xã Bát Trang với tổng diện tích gần 1 mẫu. Chị đã tìm hiểu và tiên phong ứng dụng công nghệ mới để trồng thanh long ruột trắng, sử dụng phân hữu cơ để sản xuất theo hướng hữu cơ.

Chị Hòa cho biết, trước đây vườn thanh long của gia đình được trồng theo kiểu cho leo trụ xi măng như nhiều người vẫn làm nên hiệu quả, năng suất không cao. Về sau, khi được phổ biến kinh nghiệm trồng, chăm sóc theo hướng hữu cơ, gia đình đã trồng lại toàn bộ và làm giàn leo cho thanh long.

Về phân bón, trước đây chị Hòa thường đi mua phân hữu cơ về chăm bón, nhưng gần đây đã học được phương pháp tự ủ phân hữu cơ từ cá và đậu tương để sử dụng. Quá trình canh tác, sau một năm thu hoạch, những cành thanh long già cỗi sẽ được cắt tỉa, xay nhỏ, trộn ủ thành phân hữu cơ vi sinh để bón cho thanh long vào năm sau.

Với sự đầu tư bài bản, trung bình mỗi năm vườn thanh long của gia đình chị Hòa cho thu hoạch 5 - 6 lần, tổng sản lượng đạt hơn 1.000 tấn quả, với giá bán từ 12.000 - 30.000đ/kg (tùy thời điểm), sau khi trừ chi phí gia đình chị thu về khoảng 150 triệu đồng/năm.

“Trồng thanh long leo giàn giúp nâng cao năng suất, ít sâu bệnh. Gia đình ưu tiên sử dụng phân bón hữu cơ, tuyệt đối không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học nhằm tạo ra trái thanh long chất lượng, an toàn”, chị Hòa bày tỏ.

Cũng như gia đình chị Hòa, cơ bản các hộ dân ở thôn Trực Trang hiện nay đều trồng thanh long theo hướng hữu cơ. Việc chăm sóc cây bằng phân hữu cơ giúp cải thiện độ tơi xốp và màu mỡ của đất, bộ rễ cây thanh long luôn chắc khỏe, sức đề kháng của cây tốt, quả nhiều, chất lượng ngon, ngọt, vỏ căng mỏng.

Ông Vũ Văn Thùy, thành viên HTX Nông nghiệp hữu cơ Trực Trang chia sẻ, hiện gia đình ông đang thí điểm mô hình trồng thanh long hướng hữu cơ với 1.500 gốc. Quá trình canh tác ông chỉ sử dụng phân hữu cơ được ủ từ phân bò đã qua xử lý men vi sinh kết hợp với đậu tương ngâm ủ lên men. Loại phân này nhiều chất đa lượng, trung và vi lượng, có độ an toàn cao, cung cấp dinh dưỡng dồi dào, giúp cải tạo đất nghèo dinh dưỡng, cho quả rất ngọt.

Ông Thùy cũng ủ lên men đậu tương để tưới trực tiếp vào gốc cây, cứ 15 ngày tưới 1 lần bằng hệ thống tưới nhỏ giọt. Hệ thống này sẽ tiết kiệm nước, phân bón hơn so với việc phun tưới thông thường nhưng vẫn đảm bảo lượng nước, dinh dưỡng cần thiết cung cấp cho cây trồng, tránh thất thoát, lãng phí.

Trung bình mỗi năm, mỗi gốc thanh long được bón 30kg phân hữu cơ, chia làm 2 lần (lúc cây ra hoa và lúc thu hoạch xong). “Đây là những giai đoạn mà cây cần bổ sung nhiều dưỡng chất nhất, vì vậy, nếu được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp cây mạnh khỏe, cho trái ngon, ngọt.

“Dù người dân ở đây mới bắt đầu trồng thanh long khoảng 10 năm trở lại đây nhưng cây trồng này đã giúp cải thiện cuộc sống, nhiều hộ làm giàu. Gia đình tôi đang trồng hơn 1 mẫu thanh long ruột trắng, sản lượng hàng năm đạt hơn 1 tấn, trừ chi phí cho lợi nhuận hàng trăm triệu đồng", ông Thùy cho biết.

Hiện thôn Trực Trang đang có 300 hộ trồng thanh long, năng suất bình quân 12 - 15 tấn/ha/năm. Với giá bán giao động từ 25 - 30 nghìn đồng/kg, trung bình 1 sào (360m2) nông dân có thể thu lợi nhuận 15 triệu đồng/năm. Nhờ cây thanh long, người dân có thu nhập ổn định, nhiều hộ dân vươn lên làm giàu.

Chuyển hướng sản xuất hữu cơ

Ông Hoàng Văn Viên, Bí thư Chi bộ đồng thời là Phó Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Trực Trang cho hay, việc trồng thanh long bắt đầu nhen nhóm tại đây từ năm 2015, ban đầu chỉ có vài hộ trồng thử.

Đến năm 2018, thấy thanh long trồng ở địa phương cho hiệu quả kinh tế cao nên người dân thôn Trực Trang bảo nhau cùng chuyển đổi diện tích cấy lúa, vải sang trồng thanh long ruột trắng, đến nay cả thôn có đến 300 hộ trồng thanh long với diện tích 40ha.

Việc đưa phân hữu cơ vào trồng, chăm sóc thanh long giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt hơn, chất lượng quả đều, ngọt hơn, đồng thời bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, bảo vệ môi trường và hệ sinh thái tự nhiên. Đồng thời giúp cây tăng sức đề kháng, giảm các loại sâu bệnh, nấm mốc, cây cho quả đều đặn, năng suất khá cao, mã quả sáng bóng, vị ngọt mát.

Để trái thanh long rộng đường phát triển, HTX luôn đẩy mạnh tìm kiếm các đơn vị thu mua, bao tiêu sản phẩm cho bà con. HTX cũng phổ biến tới thành viên áp dụng phương pháp chong đèn để xử lý thanh long trái vụ.

“Thanh long là cây lâu năm, có vòng đời khai thác đến vài chục năm. Sau gần 2 năm trồng, chăm sóc, các gốc thanh long cho những quả bói đầu tiên. Từ năm thứ 3 trở đi, thanh long cho thu hoạch nhiều hơn và bắt đầu ổn định về sản lượng”, ông Viên chia sẻ.

Theo Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng, xã Bát Trang được thiên nhiên ưu ái khi có 3 mặt giáp sông, lại là nơi thượng nguồn các sông Lạch Tray, Đa Độ nên nguồn nước dồi dào, đất đai màu mỡ, thích hợp để hình thành vùng sản xuất chủ lực về cây ăn quả.

Toàn xã Bát Trang hiện có trên 200ha cây ăn quả các loại (trong đó thanh long 80ha, vải 80ha còn lại là cây trồng khác). Với trên 1.000 hộ dân trồng thanh long, cây trồng này mang lại lợi nhuận trên 400 triệu đồng/ha/năm.

Vùng trồng thanh long hướng hữu cơ tại đây đang được TP Hải Phòng quan tâm, định hướng phát triển để quy hoạch thành vùng chuyên canh, cho phép người dân chuyển đổi từ trồng lúa sang các loại cây trồng khác, trong đó có thanh long.

Từ năm 2021, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng đã hỗ trợ một số hộ dân chuyển sang trồng thanh long theo hướng VietGAP và hướng hữu cơ. Trong suốt quá trình sản xuất, bà con không sử dụng phân bón hóa học, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật..., chỉ sử dụng phân hữu cơ vi sinh, phân khoáng và các loại chế phẩm sinh học để bón cho thanh long.

Thanh long là cây dễ trồng, ít tốn công chăm sóc, phù hợp với chất đất ở xã Bát Trang, cây cho quả từ tháng 4 đến tháng 10 âm lịch. Ngoài ưu điểm chi phí đầu tư ban đầu thấp thì lợi nhuận cũng rất cao, bình quân mỗi sào chỉ cần bỏ vốn khoảng 5 triệu đồng, 1 vụ cho thu hoạch từ 7 - 11 lứa.

Khi người dân chuyển sang sản xuất theo quy trình hữu cơ, không dùng hóa chất, cây thanh long vẫn cho quả đều đặn, năng suất khá cao, mã quả sáng bóng, vị ngọt mát. Đặc biệt, sau khi thu hoạch, cây không bị hư hao, cành vẫn phát triển tốt, không sợ ảnh hưởng năng suất các vụ sau.

“Hiệu quả bước đầu của sản xuất thanh long theo hướng hữu cơ tương đối rõ nét so với phương pháp truyền thống. Bên cạnh đó, sản phẩm quả thanh long sản xuất theo quy trình hữu cơ có đầu ra ổn định hơn so với những hộ canh tác thông thường, giá cao hơn thị trường khoảng 10%”, Kỹ sư Đỗ Thị Nhung – cán bộ Trạm Khuyến nông An Lão khẳng định.