Độc đáo trang trại hữu cơ tuần hoàn ở vùng nóng nhất Bình Định

Hiện thực hóa ước mơ

Thôn Kinh Tế, ngôi làng heo hút của xã Canh Vinh ở huyện miền núi Vân Canh (Bình Định) được nhiều người biết đến nhờ sự có mặt của trang trại chăn nuôi, trồng trọt thuần hữu cơ tuần hoàn khép kín của anh Võ Vinh Ca (45 tuổi) - cư dân từ TP Quy Nhơn (Bình Định) về đây khởi nghiệp làm nông nghiệp.

Anh Ca xây dựng trang trại nông nghiệp hữu cơ không chỉ để thu sản phẩm nông sản, mà đây còn là điểm du lịch nông nghiệp, đón du khách và những học sinh muốn trải nghiệm chăn nuôi, trồng trọt.

Theo chân anh Lê Minh Tiến, Phó trưởng Phòng NN-PTNT huyện Vân Canh, chúng tôi đến thăm trang trại của anh Võ Vinh Ca. Đứng trước cổng trang trại, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự bề thế của hạ tầng khu trang trại. Dẫn vào trang trại là con đường bê tông vừa chiếc ô tô đi. Bên trong ngang dọc nhiều con đường bê tông nội bộ khác dẫn đến khu chăn nuôi và khu trồng trọt.

Dọc những tuyến đường bê tông phủ xanh các loại cây ăn quả, cây thảo dược, những hồ nuôi cá nước ngọt được xây dựng rất mỹ quan. Những căn nhà đón khách tham quan, nơi học sinh đến trải nghiệm thực hành sản xuất nông nghiệp được xây dựng với kiến trúc vừa hiện đại, vừa dân dã trông rất bắt mắt.

Gia đình anh Võ Vinh Ca có chuỗi 5 nhà hàng ở TP Quy Nhơn. Trước xu hướng thực khách ngày càng thích ăn những món thực phẩm được chăn nuôi, trồng trọt theo hướng hữu cơ, từ lâu anh Ca đã ấp ủ ước mơ xây dựng trang trại này. Năm 2020, anh được cho thuê 4ha đất ở thôn Kinh Tế thời hạn 50 năm, đúng vào năm dịch Covid-19 bùng phát nên phải đến cuối năm 2021 mới tiến hành xây dựng được hạ tầng khu trang trại.

Để hình thành trang trại chăn nuôi, trồng trọt thuần hữu cơ tuần hoàn khép kín như hiện nay, anh Ca phải mời anh Nguyễn Minh Khang, chủ trang trại nông nghiệp hữu cơ ở tỉnh Phú Thọ vào hướng dẫn theo kiểu “cầm tay chỉ việc” từng công đoạn, kể cả thiết kế hạ tầng. Từ khi khởi công, mỗi tháng anh Khang có mặt tại trang trại của anh Ca 15 ngày để chuyển giao công nghệ.

Trong diện tích 4ha, anh Ca dành ra 2ha xây dựng chuồng trại để phục vụ chăn nuôi, 1ha chia thành từng ô trồng các loại rau ăn lá, 2.000m2 được sử dụng để xây dựng khu vực trải nghiệm cho học sinh và du khách đến tham quan, diện tích còn lại là hạ tầng khu trang trại.

Theo anh Ca, du lịch nông nghiệp hiện đang có xu hướng phát triển, đây là động lực để anh xây dựng trang trại chăn nuôi, trồng trọt thuần hữu cơ tuần hoàn khép kín, làm điểm đến cho khách du lịch trải nghiệm và học sinh muốn thực hành sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, trang trại còn cung cấp sản phẩm chăn nuôi, trồng trọt hữu cơ cho chuỗi nhà hàng của gia đình và cung ứng cho người tiêu dùng ở TP Quy Nhơn.

“Trong tháng 11/2023, tôi sẽ liên kết với các công ty lữ hành ở TP Quy Nhơn đón những đoàn khách du lịch trải nghiệm nông nghiệp đầu tiên. Nhân sự phục vụ cho du lịch trải nghiệm tôi đã lo từ trước và đã được đào tạo bài bản”, anh Ca cho hay.

Vòng tròn khép kín, tuần hoàn

Hiện trong khu chăn nuôi của trang trại anh Ca đang nuôi 20.000 con gà ta Bình Định, giống gà được mua của Công ty TNHH Giống gia cầm Minh Dư và Công ty TNHH Giống gia cầm Cao Khanh; 1.000 con vịt thịt với các giống vịt trời và vịt biển; 200 con heo bản địa (heo đen) và 100 con heo siêu nạc; 20 con bò BBB. Tất cả những vật nuôi kể trên đều được nuôi theo quy trình chuẩn hữu cơ. Ngoài ra, anh Ca còn nuôi vài trăm con gà H‘Mông, thỏ và chim bồ câu để “làm giàu” thực đơn cho chuỗi nhà hàng của gia đình và để phong phú vật nuôi phục vụ trải nghiệm cho khách du lịch.

Có thể nói, con trùn quế là “đầu cơ nghiệp” của anh Ca. Trùn quế có nhiệm vụ “tiêu thụ” hết chất thải chăn nuôi và cả những gốc rau, cỏ, bèo, thân chuối trong trang trại, đó là những món ăn “khoái khẩu” của trùn quế. Sau đó, anh Ca sử dụng thịt con trùn quế sấy khô, xay nhỏ phối trộn vào thức ăn như chất dinh dưỡng nhằm bổ sung đạm cho vật nuôi. Phân trùn quế được làm phân hữu cơ vi sinh bón cho rau và cây trồng.

Hiện trong trang trại của anh Ca có 5.000m2 mặt sàn dùng để nuôi trùn quế. Có vào những căn nhà anh Ca sử dụng để nuôi trùn quế chúng tôi mới cảm nhận được anh quan tâm đến việc nuôi trùn quế đến nhường nào. Trong những căn nhà nuôi trùn, anh Ca dành một lối đi bằng bê tông ở giữa, hai bên được thiết kế giàn sắt kiên cố 3 tầng để nuôi trùn quế. Những khu vực trước đây chỉ mới nuôi trùn quế trên nền nhà, hiện anh Ca tiếp tục cho xây dựng những giàn sắt để nuôi được cả 3 tầng. Theo anh Ca, phải nâng quy mô nuôi lên như vậy thì thịt và phân trùn quế mới đủ cung ứng cho chăn nuôi và trồng trọt của trang trại.

“Những gốc rau, vỏ bầu, vỏ bí từ nhà bếp các nhà hàng cũng được mang lên cho vào bể xử lý rồi cho trùn quế ăn. Quy trình chăn nuôi, trồng trọt hữu cơ tuần hoàn khép kín không bỏ đi thứ gì. Thịt của trùn quế là thức ăn bổ dưỡng cho vật nuôi, phân của vật nuôi lại là thức ăn của trùn quế; phân của trùn quế là phân hữu cơ vi sinh bón cho cây trồng, nguồn rác thải từ cây trồng được làm thức ăn cho trùn quế, cứ thế xoay vòng khép kín, tuần hoàn”, anh Võ Vinh Ca chia sẻ.

Trong trang trại, anh Ca dành hẳn một khu ủ thức ăn lên men cho vật nuôi. Khi chúng tôi vào tham quan, thấy cô gái đang cần mẫn xúc nhiều thứ bột trong bao ra cho vào máy nghiền, sau đó đổ thành đống trên nền xi măng để phối trộn. Hỏi ra thì biết, những nguyên liệu nói trên là đậu nành, cám gạo, bã bia và thịt trùn quế sấy khô nghiền nhỏ. Thức ăn cho vật nuôi sau khi phối trộn được cho vào những chiếc thùng nhựa ủ với men, sau khoảng 7 ngày sẽ cho ra thức ăn lên men cho vật nuôi.

Theo anh Ca, thức ăn cho heo có công thức phối trộn riêng, thức ăn cho gà có công thức riêng, cả bò cũng vậy. Thức ăn sau lên men được cho vào máy ép thành viên để dành cho vật nuôi ăn dần. “Trái tim” của trang trại hữu cơ tuần hoàn này nằm ở công đoạn phối trộn thức ăn. Quan điểm chăn nuôi hữu cơ của anh Ca là không cho vật nuôi ăn cám công nghiệp, thức ăn phải tự mình phối trộn từ những loại nông sản giàu dinh dưỡng, có như vậy sản phẩm chăn nuôi mới đạt chuẩn sạch.

“Bước đầu, tôi đã thấy mô hình phát huy hiệu quả khi khách hàng rất hài lòng vì được sử dụng rau sạch, thịt sạch từ trang trại cung cấp. 80% sản phẩm chăn nuôi và trồng trọt của mô hình được chuỗi nhà hàng của gia đình tiêu thụ”, anh Ca cho hay.

“Vân Canh là địa phương nóng nhất tỉnh Bình Định, ban đêm thì rất lạnh. Khí hậu khắc nghiệt ảnh hưởng lớn đến chăn nuôi. Do đó, tất cả các khu chăn nuôi đều được trang bị quạt làm mát. Vào mùa nắng nóng, tôi cho vật nuôi ăn thêm nhiều rau xanh và uống nước thảo dược do trang trại tự chiết xuất để giải nhiệt. Buổi sáng, trước khi cho ăn, tất cả vật nuôi đều được uống nước thảo dược để tăng sức đề kháng. Cây thảo dược được tôi trồng xen kẽ trong trang trại, vừa tạo không gian xanh, vừa thu hái để chiết xuất nước uống giải nhiệt cho vật nuôi”, anh Võ Vinh Ca chia sẻ.