Bài 2: Khi doanh nghiệp đồng hành cùng nông dân

Sẽ bù lỗ nếu…

 Nhiều năm qua, nông nghiệp Quảng Trị vẫn bị ảnh hưởng lớn bởi điệp khúc “được mùa mất giá”. Chìa khóa giải bài toán chính là phải có doanh nghiệp đồng hành. Vì vậy, lúc đang là “Tư lệnh” nghành nông nghiệp tỉnh, ông Võ Văn Hưng đã 3 lần trực tiếp vào mời chào Cty Đại Nam về đầu tư.

Doanh nghiệp liên kết với Quảng Trị sản xuất gạo hữu cơ là Công ty Cổ phần Nông sản Hữu cơ Quảng Trị (QTOrganic), đơn vị thành viên của Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Đại Nam (Cty Đại Nam, có địa chỉ tại Bà Rịa - Vũng Tàu).

Cũng ít có doanh nghiệp nào khi được lãnh đạo tỉnh Quảng Trị mời gọi lại sẵn sàng chia sẻ những khó khăn, vất vả với nông dân như Cty Đại Nam.

Để “có đi có lại”, đại diện Cty đã đàm phán với nông dân với những “điều khoản” bắt buộc. Đó là: nông dân phải dùng phân bón Ong Biển do Cty sản xuất; tuyệt đối không dùng phân hóa học, thuốc trừ sâu trong quá trình canh tác. Ngoài ra, nông dân phải tuân thủ kỹ thuật thâm canh đúng với cán bộ kỹ thuật của Cty, của Sở NN-PTNT hướng dẫn..

 Đổi lại, Cty tuyên bố bao tiêu sản phẩm, cam kết mua thóc tươi, trả tiền ngay tại ruộng. “Nếu đến kỳ thu hoạch, diện tích nào có sản lượng dưới 2,5 tạ/sào (50 tạ/ha), Cty sẽ bù phần lỗ mất mùa đó cho bà con”- đại diện Cty “chốt” như vậy. Ngoài ra, Cty Đại Nam cũng cam kết trả tiền tươi 7.000 đồng/kg và “bao cấp” từ cái bao đựng lúa cho đến phân bón và nhận sản phẩm ngay tại ruộng, khi bà con vừa thu hoạch xong.

Theo ông Trần Đại Nam, Tổng Giám đốc Cty Đại Nam, bao đời nay, người nông dân lam lũ với nghề nông và cũng khó “cất mặt” lên được. Việc trồng lúa chỉ đủ ăn hay có dư thì cũng được chút ít làm người nông dân khó thoát ra được tư duy đó. Nhưng nếu đưa gạo hữu cơ chế biến ra các sản phẩm khác thì giá trị từ hạt gạo sẽ tăng lên gấp nhiều lần. Theo đó, giá thu mua lúa cho nông dân sẽ được tăng lên, thị trường cũng được mở rộng. Khi đó, người nông dân sẽ không chỉ đủ ăn, đủ mặc mà có thể làm giàu trên đồng ruộng của mình.

Luôn sát cánh, hỗ trợ nông dân trong việc phát triển bền vững sản xuất nông nghiệp hữu cơ, Cty đã đầu tư xây dựng nhà máy chế biến nông sản hữu cơ tại Quảng Trị với nguồn vốn đầu tư 100 tỷ đồng. “Khi đi vào hoạt động, đây sẽ là một khu phức hợp các công trình chế biến nông sản hữu cơ như gạo, cà phê, lạc, ngô…Quy trình sản xuất được khép kín từ khâu gieo trồng, thu hoạch đến khâu chế biến, đóng gói, thu hồi phụ phẩm… Người nông dân sẽ không còn lo lắng đầu ra nông sản mà chỉ cần làm cho thật tốt”- ông Nam chia sẻ.

Cho nông dân niềm tin lớn

Chỉ sau 5 vụ lúa kể từ khi thực hiện mô hình đầu tiên ở huyện Gio Linh, thương hiệu gạo hữu cơ “Gạo Quảng Trị” không chỉ trong nước mà còn ở nước ngoài biết đến.

Để thắt chặt mối liên kết với nông dân, QTOrganic được Cty Đại Nam giao nhiệm vụ trực tiếp hỗ trợ cho nông dân tại khu vực miền Trung.

Trong quá trình thực hiện lúa hữu cơ tại Quảng Trị, giống lúa mà QTOrganic  gieo cấy là ST 24 và lúa Thơm RVT. Hạt gạo ST24 đạt giải Nhất cuộc thi “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019. Vinh dự này cũng làm cho nông dân Quảng Trị thêm động lực gắn với sản xuất hữu cơ an toàn.

Bà Nguyễn Thị Mai (xã  Gio Mỹ- huyện Gio Linh) có diện tích trên 3 ha trồng lúa hữu cơ bằng giống lúa ST 24 nói vui: ‘Nghe thông tin cũng rất tự hào lắm. Gạo ST 24 nhất thế giới mà nhà tui thì trồng lúa hữu cơ bằng giống lúa nhất ni thì đúng là nhiều cái nhất rồi. Trong đó có cái nhất nữa là bà con làm ruộng không có thuốc trừ sâu nên an toàn lắm. Giữ được sức khỏe là quan trọng. Thật là cảm ơn công ty đã mang lại niềm vui và hiệu quả lớn cho nông dân chúng tôi”.

Theo cán bộ kỹ thuật của QTOrganic, toàn bộ diện tích gieo cấy được canh tác bằng chủng men vi sinh Ong Biển. Loại phân bón này được dành riêng cho thổ nhưỡng của những địa phương trước đó dùng nhiều phân bón vô cơ và thuốc bảo vệ thực vật.

Kỹ sư Trần Thị Loan, cán bộ kỹ thuật QTOrganic cho hay, bón phân này có tác dụng giải quyết hết các độc tố có trong đất và làm cho đất màu mỡ, nhiều dưỡng chất. Từ đó, tạo ra những hạt gạo với hàm lượng dinh dưỡng cao vượt trội.

Quan tâm đến sức khỏe người lao động, QTOrganic còn chú trọng đến thế hệ mai sau. Lần đầu tiên Quảng Trị có thương hiệu gạo hữu cơ dành riêng cho trẻ em với tên gọi: “Gạo hữu cơ Quảng Trị for kids”. Theo bà Phạm Thị Diễm Lệ, Giám đốc QTOrganic, dòng gạo này có một số điều hết sức đặc biệt. Theo đó, lúa được chọn lọc giống và được cấy theo phương thức “Cấy lúa tam giác đều”. Phương thức này lần đầu áp dụng tại Quảng Trị với nhiều tính năng ưu việt. Cây lúa khi phát triển sẽ hấp thụ ánh sáng từ nhiều phía, làm tăng khả năng quang hợp. Mặt khác, còn giúp cây lúa dễ dàng hấp thu các thành phần có trong phân bón mà không cạnh tranh dinh dưỡng với nhau.

“Qua đó, cây lúa tạo ra hạt gạo với hàm lượng dinh dưỡng cao vượt trội so với phương pháp cấy lúa thông thường đang áp dụng tại Việt Nam và trên thế giới”- bà Diễm Lệ nói thêm.

Ngoài ra, đối với sản phẩm này, phương pháp chế biến hoàn toàn theo hướng hữu cơ, giữ lại nguyên vẹn dưỡng chất quý giá có trong cám, gạo; Hàm lượng Vitamin B1, B2 và các khoáng chất như Sắt, Kẽm, Kali, Magie, Photpho có trong gạo hữu cơ vượt trội... Bà Diễm Lệ cũng cho biết thêm: “Chúng tôi muốn tạo ra một dòng sản phẩm, một nguồn dinh dưỡng quý giá cho bé một sức khỏe tốt, hỗ trợ phát triển trong những năm đầu đời”.

Nói về những cam kết và hỗ trợ cho nông dân của QTOrganic, ông Võ Văn Hưng nhấn mạnh: “Cái hay của quá trình sản xuất gạo hữu cơ là Cty cam kết thu mua hết sản phẩm (lúa tươi) và thanh toán tiền tại đồng ruộng với giá cao hơn thị trường khoảng 30%. Liên kết này mang lại hiệu quả về kinh tế cho người nông dân, đưa lại sản phẩm an toàn cho người sản xuất và tiêu dùng, tạo được sự bảo vệ bền vững cho môi trường”.