Chàng trai 'bắt’ dưa vàng ra quả theo ý muốn

Điều khiển tự động, sưởi ấm cho dưa vào mùa đông

Anh Lã Xuân Hải (sinh năm 1989) sở hữu diện tích trồng dưa vàng canh tác theo hướng hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao thuộc diện lớn nhất xã Nga Văn (huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa). Nói về ý tưởng khởi nghiệp từ nông nghiệp sạch, anh Hải cho biết: “Thời gian làm việc bên Nhật Bản theo diện xuất khẩu lao động, tôi đã được tiếp cận với cách làm nông nghiệp của nông dân nước bạn. Người Nhật làm nông nghiệp rất kỹ lưỡng và tỉ mỉ trong từng khâu sản xuất, từ việc chọn giống cho đến quy trình chăm sóc cây trồng.

Họ luôn chú trọng đến việc bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng và mỗi sản phẩm làm ra phải đáp ứng tiêu chí khắt khe của thị trường. Trong khi đó, nông dân Việt Nam vẫn có thói quen lạm dụng hóa chất để tăng năng suất và sản lượng chứ chưa chú trọng nhiều về vấn đề an toàn thực phẩm".

Bởi vậy khi về Việt Nam, anh Hải đã tìm tòi, học hỏi, trồng thử nghiệm các giống cây trồng phù hợp với khí hậu, đất đai, đồng thời áp dụng quy trình canh tác không sử dụng hóa chất hay thuốc bảo vệ thực vật.

Năm 2023, trên diện tích 1.500m2, anh Hải cải tạo mặt bằng và xây dựng 3 nhà màng, quy mô  500m2/nhà màng để trồng dưa vàng với tổng mức đầu tư hơn 3 tỷ đồng. Nhà màng được xây dựng bằng khung thép chịu lực và lưới che chuyên dụng giúp bảo vệ cây trồng khỏi các tác động bất lợi của thời tiết và sâu bệnh hại.

Bên trong nhà màng, anh Hải sử dụng hệ thống tưới tự động. Với hệ thống này, nước và phân bón sẽ được cung cấp đến từng gốc cây giúp dưa vàng sinh trưởng, phát triển tốt hơn, đồng thời giảm được chi phí thuê lao động thủ công. Bên cạnh đó, để chăm sóc dưa vàng thuận lợi hơn, anh Hải đặt giá thể xơ dừa theo từng luống. Dưới các bịch giá thể, anh lót bạt nilon cách ly với nền đất để tránh mầm bệnh xâm nhập.

Ngoài ra, anh Hải sử dụng hệ thống điều khiển nhiệt độ, độ ẩm tự động giúp tạo ra môi trường lý tưởng nhất cho dưa vàng phát triển.

"Tôi lắp đặt đường ống dẫn truyền nhiệt từ lò đốt bên ngoài để cung cấp nhiệt cho vườn dưa. Nguồn nhiệt được dẫn truyền qua đường ống bằng sắt giúp cây dưa phát triển tốt hơn trong mùa đông lạnh. Đặc biệt, khi trồng dưa vàng trong nhà lưới, cây trồng sinh trưởng và phát triển theo ý muốn, tránh mọi rủi ro từ thời tiết, khí hậu, tạo ra những sản phẩm chất lượng và hiệu quả kinh tế cao" anh Hải chia sẻ. 

Cũng theo anh Hải, trồng dưa vàng chỉ tốn chi phí đầu tư ban đầu, các vụ sau chi phí sẽ giảm dần vì hệ thống nhà màng và các thiết bị hỗ trợ như tưới tự động đã được lắp đặt sẵn, người trồng chỉ việc vận hành. 

Năng suất tăng 15 - 20% nhờ phân hữu cơ sinh học

Để dưa đậu quả đúng mùa vụ, anh Hải dùng ong thụ phấn tự nhiên bằng cách tạo điều kiện cho ong tự do bay vào nhà lưới để thụ phấn. "Sử dụng ong không chỉ đảm bảo hiệu quả thụ phấn mà còn bảo vệ hệ sinh thái trong khu vực trồng trọt. Việc kết hợp giữa công nghệ canh tác hiện đại và các phương pháp canh tác thuận tự nhiên sẽ giúp sản phẩm dưa vàng đạt chất lượng cao, vừa an toàn, vừa thân thiện với môi trường,” anh Hải chia sẻ.

Khi cây dưa bắt đầu leo giàn, anh Hải sử dụng sợi dây mềm để buộc nhẹ thân dưa vào các sợi dây nối với khung giàn. Các dây này được cố định chắc chắn để đảm bảo thân cây có thể vươn lên cao mà không bị gãy hay nghiêng ngả. Sau đó, người trồng căn cứ vào từng giai đoạn phát triển của cây để cắt tỉa, bấm ngọn thường xuyên, giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi quả. 

Vườn dưa vàng trong quá trình canh tác chỉ sử dụng phân bón hữu cơ và các chế phẩm sinh học nên mỗi năm anh Hải có thể trồng 4 vụ dưa, cho năng suất cao mà vẫn bảo đảm chất lượng.

"Nếu sử dụng phân bón hóa học, đất sẽ dần bị thoái hóa, mất đi sự cân bằng tự nhiên và khả năng giữ ẩm, dẫn đến việc cây trồng dễ mắc bệnh và năng suất giảm. Ngược lại, sử dụng phân bón hữu cơ sẽ giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ nước và giữ dưỡng chất, đồng thời duy trì hệ vi sinh vật có lợi trong đất. Điều này không chỉ giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh mà còn có thể tăng vụ vì đất được cải tạo liên tục và không bị kiệt quệ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc trồng nhiều vụ dưa vàng trong năm với năng suất ổn định", anh Hải cho biết.

Đặc biệt, để vườn dưa cho năng suất cao, nhiều năm qua, anh Hải chỉ sử dụng duy nhất sản phẩm phân bón hữu cơ sinh học. "Nếu sử dụng phân chuồng ủ hoai mục, cây trồng vẫn có thể nhiễm nấm và vi khuẩn gây hại, làm giảm chất lượng sản phẩm. Thay vào đó, nếu sử dụng phân bón hữu cơ sinh học, cây trồng sẽ được cung cấp chất hữu cơ và các chất đa, trung, vi lượng, giúp đất tơi xốp, thoáng khí và cung cấp hệ vi sinh vật có lợi cho cây trồng, giúp cây trồng hạn chế bệnh ở phần rễ và gốc. Nhờ đó, cây khỏe và có sức đề kháng tốt hơn với sâu bệnh, kể cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt” anh Hải bật mí.

Bên cạnh đó, để quả dưa ngon, ngọt, các kỹ thuật viên của công ty cung cấp phân bón còn trực tiếp đến tận vườn để hướng dẫn cách bón phân hữu cơ cho dưa vàng, đảm bảo mỗi cây dưa nhận được lượng dinh dưỡng phù hợp ở từng giai đoạn sinh trưởng, giúp cây phát triển khỏe và cho trái chất lượng cao.

Theo anh Hải, việc sử dụng phân bón hữu cơ sinh học giúp tăng năng suất từ 15 - 20% so với sản xuất nông nghiệp truyền thống. Mỗi năm, vườn dưa vàng của anh cho thu hoạch hơn 10 tấn, trừ chi phí còn lãi 200 triệu đồng. Sản phẩm dưa vàng của anh Hải được thương lái bao tiêu toàn bộ với giá ổn định nhờ chất lượng vượt trội và cam kết sản xuất an toàn, không sử dụng hóa chất.