Hàng tỷ USD trong vụ mùa của Úc có nguy cơ bị 'quét sạch'

Thời tiết xấu trên cả nước Úc đang làm giảm chất lượng của một trong những vụ đông được dự báo có mức thu hoạch kỷ lục.

Điều kiện mùa vụ thuận lợi khiến Cục Nông nghiệp và Kinh tế tài nguyên & Khoa học Úc (Australian Bureau of Agricultural and Resource Economics and Sciences - ABARES) dự đoán vào tháng 9 rằng tổng sản lượng nông nghiệp sẽ lần đầu tiên vượt mốc 70 tỷ USD, nhưng các chuyên gia cho rằng vụ mùa của Úc có thể mất hàng tỷ USD do thời tiết.

Khi Cục Khí tượng Australia thông báo về sự kiện thời tiết La Niña ở Thái Bình Dương vào ngày 23/11, nông dân đã cảm nhận được những tác động trực tiếp.

Richard Heath, Giám đốc điều hành của Viện Nông trại Úc, cho biết dự báo kết quả thu hoạch "chắc chắn" sẽ thấp hơn dự đoán.

"Đó là thời tiết bất thường trên khắp đất nước, tất cả các khu vực trồng trọt đều bị mưa không đúng thời điểm. Thực tế là mùa xuân ôn đới mát mẻ đã làm cho năng suất cây trồng rất tốt, nhưng mặt trái của nó là bây giờ nước Úc bước vào thời kỳ thu hoạch và La Niña đang thực sự gây ảnh hưởng, khiến xứ chuột túi hứng chịu tất cả trận mưa này”, Heath nói.

Brett Hosking, Chủ tịch hiệp hội Người trồng ngũ cốc và là một nông dân tại Quambatook, cho biết thiệt hại kinh tế sẽ rất đáng kể, “có thể tới hàng chục triệu USD”.

Với việc nước lũ vẫn đang tiếp tục di chuyển và dự báo về lượng mưa đáng kể vẫn sẽ đến, ông cho biết vẫn còn quá sớm để có thể đưa ra ước tính chính xác hơn về thiệt hại.

"Một số người trồng tránh được mưa, vì các trận mưa mùa hè có xu hướng là các cơn bão có tác động cô lập, có thể ảnh hưởng đến một người trồng chứ không phải tất cả", Hosking phân tích. “Những người trồng trọt gọi nó là xổ số bão”.

Andrew Whitelaw, một nhà phân tích tại Thomas Elder Markets, dự đoán thiệt hại kinh tế có thể lên tới hàng tỷ USD và mô tả tình hình là "đáng sợ".

Whitelaw cho biết các vụ thu hoạch bị mưa trước đây thường chỉ tập trung quanh một khu vực, nhưng điều kiện năm nay rất bất thường khi chứng kiến ​​các loại cây trồng bị ảnh hưởng giảm chất lượng trên khắp cả nước, bao gồm New South Wales, Victoria, Tây Úc và Nam Úc.

Whitelaw nói: “Chúng tôi sẽ sản xuất ra một vụ mùa lớn, nhưng chất lượng của vụ thu hoạch đó đang giảm sút.

 Ở Úc, chúng tôi sản xuất lúa mì có hàm lượng protein cao, rất hợp để sản xuất thực phẩm cho con người như bánh mì và mì ống. Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi bạn gặp một điều kiện thời tiết ẩm ướt trong quá trình thu hoạch [khiến] có xu hướng làm giảm chất đạm… thay đổi lúa mì từ hạt chất lượng tốt thành hạt chất lượng thức ăn chăn nuôi?”.

Andrew Watson, một nông dân trồng ngũ cốc ở Đồng bằng Liverpool, cho biết ông đã chịu lượng mưa lên tới 105mm kể từ ngày 20/11, sau đó là 70mm vào cuối tuần trước.

Nếu không có mưa, vụ lúa mì cứng của Watson sẽ nhận được một mức giá cao nhưng 10% đã thu hoạch ngay lập tức xuống giá vì mưa. Ông cho biết 90% còn lại sẽ bị giảm giá do lúa mì bị hạ cấp thành thức ăn chăn nuôi - một khoản sụt giảm khiến ông thiệt hại khoảng 500 USD/tấn cho 3.000 tấn ngũ cốc của vụ này.

Whitelaw nói rằng đối với nhiều người sản xuất, thu hoạch được cây trồng chất lượng thấp hơn vẫn còn là may mắn, vì nhiều người còn phải chịu rủi ro tồi tệ hơn nhiều khi mùa màng bị lũ lụt hoàn toàn xóa sổ và không có thu nhập cũng như không có bảo hiểm để yêu cầu bù đắp thiệt hại.

“Đối với những nơi đã bị quét sạch hoàn toàn, nông dân cũng có thể đã phải chịu cảnh hạn hán. Nhưng với hạn hán, sẽ không phải tốn nhiều tiền như vậy để trồng trọt. Lý do là năm nay, trồng trọt đắt hơn bình thường bởi các yếu tố như giá phân bón cao hơn bình thường", Whitelaw nói.

Nhiều cánh đồng chưa thu hoạch của Watson cũng bị ngập lụt vào lúc này.

Watson nói tình hình thật đau lòng khi họ không chỉ bị mưa lũ mà còn bị ngập trong nước.

Ông cũng lo lắng cho vụ thu hoạch bông mùa hè sắp tới của mình, đang bị ngập dưới nước và cây bông sẽ chỉ sống được nếu nước thoát đi.

Dylan Hirsch, một nông dân trồng ngũ cốc ở cánh đồng lúa mì phía bắc của Tây Úc, cho biết đây là một trong những năm ẩm ướt nhất được ghi nhận. Mặc dù điều đó nói chung là tích cực đối với điều kiện trồng trọt trong khu vực, thiệt hại trên diện rộng do sương giá khiến nông dân mất khoảng 35% năng suất lúa mì và 10-15% lúa mạch.

Hirsch cho biết chất lượng của nhiều loại cây trồng “không phải là tuyệt vời khi bắt đầu” nhưng nông dân hy vọng sẽ tránh được những đợt mưa tiếp theo có thể khiến cây trồng xuống cấp.

Mark Swift, một nông dân trồng ngũ cốc và đậu xanh bên ngoài Forbes (bang New South Wales), cho biết thiệt hại đối với cây trồng của ông sẽ "sắp xảy ra" so với dự báo lượng mưa 50-100mm đổ xuống khu vực trong vài ngày tới.

Giữa một vụ mùa lớn, biết rằng nó sẽ bị hư hại nhưng không thể làm gì được, Swift nói đó là tin xấu thật tồi tệ.

Ông nói: “Điều trớ trêu là nước Úc hiện có những vụ mùa đủ chín để bị hư hại nhưng lại không đủ chín để thu hoạch”.

Watson cho biết may là giữa những thiệt hại, vẫn còn những tín hiệu tốt.

“Mặt trái là chúng tôi có nước trong các con đập để tưới tiêu, các cây trồng mùa hè đang phát triển hiện nay [ngô, lúa miến và bông] đều có đủ độ ẩm trong đất nên chúng sẽ phát triển rất tốt và [có nghĩa là] cỏ mọc cho gia súc cũng tốt hơn”, Watson nói.

Người phát ngôn của ABARES nói với Guardian rằng ảnh hưởng của các hiện tượng thời tiết xấu gần đây sẽ được tính đến trong dự báo mùa vụ tiếp theo của cục này trong tháng tới.